Editorial στο Documento της Κυριακής 27/2 | Κώστας Βαξεβάνης

Τα περισσότερα ψέματα λέγονται στον έρωτα και στον πόλεμο. Μόνο που στον έρωτα, τα θύματα συνήθως παραμένουν ζωντανά. Τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου, ο πόλεμος ο ίδιος ως έγκλημα απέναντι στην ανθρωπότητα, περιβάλλονται από αξιακά αφηγήματα και ηθικοπλαστικές δικαιολογίες. Επί δεκαετίες, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, επεμβαίνουν απροκάλυπτα σε διάφορα σημεία του πλανήτη, με το πρόσχημα της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας. Το κράτος του Ισραήλ, διατηρεί ρόλο βίαιου χωροφύλακα στη Μέση Ανατολή, επικαλούμενο το επιχείρημα ότι ως θύμα της Ιστορίας μπορεί να κάνει οτιδήποτε για να εξασφαλίσει την ασφάλειά του. Αυτή τη βδομάδα, η Ρωσία του Πούτιν βομβάρδισε και στη συνέχεια εισέβαλε στην Ουκρανία για να την «αποναζιστικοποιήσει».

Πρώτο θύμα και αυτού του πολέμου, είναι η διεθνής νομιμότητα. Το γεγονός πως υπάρχουν διάφορα επιχειρήματα πάνω στα οποία οικοδομείται το «δικαίωμα» εισβολής σε μια χώρα και η αναδιαμόρφωση των συνόρων στην Ευρώπη, είναι μια επικίνδυνη εξέλιξη, αλλά, για να είμαστε δίκαιοι, δεν την εγκαινίασε ο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Οι Δυτικοί Σύμμαχοι ήταν αυτοί που διαμέλισαν τη Γιουγκοσλαβία μετατρέποντας μια ισχυρή χώρα σε κράτη-δορυφόρους και φυσικά ήταν αυτοί που κατασκεύασαν το μοντέλο του Κοσσόβου, σύμφωνα με το οποίο, όπου υπάρχει ή δημιουργείται επί τούτου μια εθνοτική διαφορά, κάποιοι τοποτηρητές από τη Δύση θα επεμβαίνουν και θα αλλάζουν τα σύνορα. Συνεπώς, ο Πούτιν επανέλαβε το έγκλημα με τον δικό του τρόπο και αφού είχε επιδείξει μεγάλη υπομονή και καλή μαθητεία.

Οποιος (και) σε αυτόν τον πόλεμο, επιχειρεί να κάνει τον απλοϊκό διαχωρισμό μεταξύ «καλών» και «κακών» καλύτερα να παρακολουθήσει μια παιδική σειρά με σουπερήρωες στο Netflix και να αφήσει τους προβληματισμούς. Η εισβολή Πούτιν είναι αποτέλεσμα μιας πολυπαραγοντικής διεθνούς πραγματικότητας. Φέρει την ευθύνη για
την επιλογή του, όπως οι Δυτικοί έχουν εξ ολοκλήρου την ευθύνη για τη θεσμοθέτηση των μεθόδων επιβολής και όλες τις εφευρέσεις του «άξονα του κακού». Ηταν θέμα χρόνου, να επιλέξει και ο ρωσικός γίγαντας τους δικούς του κακούς και τη δική του κυριαρχία. Χρειαζόταν απλώς χρόνο για να σταθεί στα πόδια του και να προσδιορίσει τον ζωτικό του χώρο.

Η Ρωσία, μετά την κατάρρευση του Ανατολικού μπλοκ, έζησε τη δική της «συνθήκη των Βερσαλλιών» και τη μετατροπή της από Σοβιετική Υπερδύναμη σε παρία και ταπεινωμένο κράτος. Η αίγλη της παλιάς αυτοκρατορίας και η ισχύς των πυρηνικών
όπλων, στάθηκαν ανάχωμα σε μια πιθανή ολική κατάρρευσή της. Την εποχή εκείνη, οι Δυτικοί έκαναν το λάθος να υποτιμήσουν την «ηττημένη» Ρωσία και να μην την συμπεριλάβουν στα σχέδια για μια ασφαλή Ευρώπη. Αντιθέτως, θεώρησαν πως ήταν
ευκαιρία να επεκτείνουν το ΝΑΤΟ ως το υπογάστριο της Ρωσίας και να την αποδυναμώσουν πλήρως βάζοντάς την σε κλοιό. Το έκαναν δε ύπουλα.

Το 1990, στη Συμφωνία για την Ενοποίηση της Γερμανίας, οι Δυτικοί ηγέτες δεσμεύτηκαν να μην επεκταθεί το ΝΑΤΟ προς τη Ρωσία, θέτοντας ως ακραίο ανατολικό όριο τον ποταμό Ελβα στην Πολωνία. Το 1999, πριν τον πόλεμο στο Κόσσοβο ωστόσο, η Πολωνία, η Τσεχία και η Ουγγαρία μπαίνουν στο ΝΑΤΟ. Το 2004, το ΝΑΤΟ επεκτείνεται προς Ανατολάς με τις βαλτικές χώρες. Η Ρωσία δεν αντιδρά στρατιωτικά γιατί ενδεχομένως δεν μπορεί να αντιδράσει. Μένει σε διπλωματικές διαμαρτυρίες. Το 2008, όταν επιχειρείται η είσοδος της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ, η Ρωσία αντιδρά με το πρόσχημα της απειλής των ρωσόφωνων πληθυσμών της Οσετίας. Ο Πούτιν εισβάλει στη Γεωργία, όμως σε μια ένδειξη καλής θέλησης, όπως διατυπώθηκε τότε, αποχωρεί, αλλά αφού δημιούργησε τετελεσμένα στην Οσετία.

Το 2014, η Ρωσία κάνει πιο αποφασιστική κίνηση. Καταλαμβάνει την Κριμαία από την Ουκρανία, όταν απειλούνται όπως υποστηρίζει οι ρωσόφωνοι πληθυσμοί στην Ουκρανία. Στην πραγματικότητα η Ρωσία επιχειρούσε να εξασφαλίσει τον έλεγχο της μόνης ζεστής θάλασσας, της Μαύρης Θάλασσας, και έθετε ξανά τη γεωπολιτική στο
τραπέζι των συσχετισμών.

Η τωρινή επιχείρηση στην Ουκρανία είναι διαφορετικής ποιότητας. Ο Πούτιν δεν κάνει επίδειξη δύναμης, αλλά δηλώνει παρών στην Ευρώπη και ρόλο στον καθορισμό του μέλλοντός της, θεωρώντας πως δεν μπορούν να το ορίζουν μονομερώς και σε βάρος του οι Δυτικοί. Στην ουσία αντιστρέφει (το ίδιο εγκληματικά για τη διεθνή νομιμότητα) την πραγματικότητα που έχουν επιλέξει οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους, δημιουργώντας ένα δικό του Ιράκ ή Κόσσοβο.

Ο όρος «αποναζιστικοποίηση της περιοχής» που χρησιμοποίησε ο Πούτιν, δεν διαβάστηκε καλά από τους αναλυτές. Δεν ήταν ένα πρόσχημα εισβολής, αλλά ακριβής περιγραφή της διάθεσής του να αλλάξει και να ορίζει το καθεστώς του Κιέβου το οποίο έχει κατηγορήσει ως ναζιστικό. Παρά την επιλεκτική τυφλότητα των Δυτικών, η κυβέρνηση του Κιέβου έχει ως υποστηρικτή και εθνικό εμπροσθοφύλακα νεοναζιστικά μορφώματα και παραστρατιωτικές οργανώσεις. Αλλά αυτή η αλλαγή ή η απαλλαγή από τους νεοναζί είναι θέμα των Ουκρανών.

Ο Πούτιν κάνει έναν αστραπιαίο θερμό πόλεμο, για να απαλλαγεί από τις επιπτώσεις ενός νέου χρόνιου Ψυχρού Πολέμου με τη Δύση. Παίζει στο ταμπλό που δεν μπορούν να τον αντιμετωπίσουν, καθώς, όπως είναι πλέον εμφανές, το ΝΑΤΟ τοποθέτησε τη γραμμή ευθιξίας του πολύ πιο μακριά από την Ουκρανία. Ο πρώην κονφερασιέ Πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι είναι και δηλώνει μόνος, ενώ σε λίγο μάλλον θα διαπραγματευτεί με τους Ρώσους την τύχη του.

Ο Πούτιν εν ολίγοις, κατάφερε να βάλει τη Ρωσία στους νέους σχεδιασμούς για την ασφάλεια της Ευρώπης, δείχνοντας πως σε διαφορετική περίπτωση είναι αυτός που
την απειλεί. Απέναντι σε μια γερασμένη και χωρίς καμιά πολιτική αυτονομία Ευρωπαϊκή Ενωση, ο Πούτιν, εκτός από στρατιωτική μηχανή, επιδεικνύει μια συμμαχία με την Κίνα και το όραμα για μια Ευρασιατική Ενωση. Στους νέους σχεδιασμούς, η Τουρκία ως συνετός σύμμαχος και παίκτης, θα έχει έναν αναβαθμισμένο ρόλο. Δεν είναι τυχαίο που ο Ερντογάν καταδίκασε την εισβολή αλλά καταδίκασε και τα οικονομικά μέτρα εναντίον της Ρωσίας.

Τραγική φιγούρα στο νέο και πολυεπίπεδο παιχνίδι είναι ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Κατ’ αρχήν δεν θέλησε να επικαιροποιήσει το Κυπριακό, θυμίζοντας πως εκτός από την Ουκρανία, υπό κατοχή είναι και η Κύπρος η οποία μάλιστα είναι μέλος της Ε.Ε. Στη συνέχεια, με ύφος υποδεκανέα του αμερικανικού στρατού που είναι διατεθειμένος να γυαλίσει μπότες και να πλύνει τουαλέτες για να πάρει γαλόνι, βγήκε και απείλησε με σκληρά μέτρα. Ποιος; Ο Μητσοτάκης τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ολοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες ζητάνε ψυχραιμία, ο Μητσοτάκης βρήκε κάμερα και είπε να παίξει τον στρατηγό Πάττον

(από το Editorial στο Documento της Κυριακής)

ΠΗΓΗ: Facebook