Οι ανισότητες στον καιρό της πανδημίας
«Κατά την διάρκεια της πανδημίας δημιουργήθηκαν 573 νέοι δισεκατομμυριούχοι, ενώ 264 εκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν να βρεθούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας»”
Στις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας και στις διαρκώς αυξανόμενες ανισότητες, αναφέρθηκε Στο Κόκκινο και στον Γιώργο Τραπεζιώτη, ο πρώην Διοικητής στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών Κοργιαλένειο-Μπενάκειο- ΕΕΣ και υπεύθυνος του τμήματος υγείας ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ Δυτικής Αθήνας, Θύμιος Γεωργόπουλος.
Ο γενικός γραμματέας του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους δήλωσε πριν λίγες μέρες ότι «η πανδημία δεν έχει τελειώσει» και προειδοποίησε ότι «η άρση όλων των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία είναι πρόωρη». Τόνισε ότι «η πτώση των επιπέδων επαγρύπνησης για τον κορονοϊό εγκυμονεί κινδύνους καθώς ακόμα δεν μπορούμε να προβλέψουμε την πορεία ή την έντασή του. Οι αναφορές για κρούσματα αυξάνονται σε σχεδόν 70 χώρες στον πλανήτη την ώρα που ο ρυθμός των διαγνωστικών εξετάσεων έχει πέσει σημαντικά. Η άρνηση παροχής εξετάσεων σημαίνει ότι αφήνουμε τους εαυτούς μας τυφλούς στην εξέλιξη του ιού».
Επισήμανε ακόμα ότι «μόνο 57 χώρες έχουν εμβολιάσει τουλάχιστον το 70% του πληθυσμού και σχεδόν όλες είναι πλούσια κράτη». Η ειρήνη, είπε ο επικεφαλής του ΠΟΥ, είναι προαπαιτούμενο για την υγεία. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η συνεχιζόμενη πανδημία, η ευλογιά των πιθήκων και η μυστηριώδης επιδημία παιδικής ηπατίτιδας, σε συνδυασμό με πολέμους και ανθρωπιστικές κρίσεις, φέρνουν την ανθρωπότητα αντιμέτωπη με μια σειρά φοβερών προκλήσεων.
Η πρώτη μεγάλη πρόκληση και τεράστια αρνητική εξέλιξη -στην περίοδο των παράλληλων κρίσεων (υγειονομικής, οικονομικής, ενεργειακής και ανθρωπιστικής)- είναι η ένταση και η εκτόξευση των ανισοτήτων. Σύμφωνα με ανάλυση που δημοσίευσε η μη κερδοσκοπική οργάνωση Oxfam την περασμένη Κυριακή περίπου 573 νέοι δισεκατομμυριούχοι έχουν προστεθεί στη σχετική λίστα των πιο πλούσιων ανθρώπων του κόσμου από το 2020, ανεβάζοντας το σύνολο παγκοσμίως σε 2.668 άτομα που έχουν περιουσία πάνω από 1 δισ. δολάρια. Αυτό σημαίνει ότι ένας νέος δισεκατομμυριούχος προστίθετο περίπου κάθε 30 ώρες, κατά μέσο όρο, κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η έκθεση, η οποία βασίζεται σε στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από το Forbes, εξετάζει την αύξηση της ανισότητας τα τελευταία δύο χρόνια. Οι δισεκατομμυριούχοι έχουν δει τη συνολική καθαρή τους περιουσία να εκτινάσσεται από 8,9 τρισεκατομμύρια σε 12,7 τρισεκατομμύρια δολάρια (αύξηση 3,8 τρισεκατομμύρια δολάρια) ή κατά 42%, κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Μεγάλο μέρος της αύξησης τροφοδοτήθηκε από τα ισχυρά κέρδη τα οποία υποβοηθήθηκαν από τις κυβερνήσεις που διοχέτευσαν χρήματα στην παγκόσμια οικονομία για να αμβλύνουν το οικονομικό πλήγμα του κορωνοϊού.
Ας αναλογιστούμε τι έγινε στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας έχουν διατεθεί 42 δισεκατομμύρια. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι κάθε Έλληνας έλαβε το ποσό των 4.200€, δηλαδή μία τετραμελής οικογένεια έλαβε συνολικά 16.800€. Πείτε μου που να σταματήσω να γελάω, γιατί τα χρήματα μπορεί να καταβλήθηκαν αλλά όχι σε αυτούς που «πλήρωσαν το μάρμαρο» της πανδημίας.
Σύμφωνα τώρα με τον Μαξ Λόουσον -που είναι ο επικεφαλής της πολιτικής για την ανισότητα στην Oxfam- μεγάλο μέρος της αύξησης του πλούτου σημειώθηκε τον πρώτο χρόνο της πανδημίας. Στη συνέχεια υπήρξε μια εξισορρόπηση και έκτοτε σημειώθηκε μια κάμψη,. Όπως ανέφερε η Oxfam σε έκθεση που κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα σημειώνεται ότι «την ίδια στιγμή, η Covid-19, η αυξανόμενη ανισότητα και οι τιμές των τροφίμων που καλπάζουν, θα μπορούσαν να ωθήσουν έως και 263 εκατομμύρια ανθρώπους σε ακραία φτώχεια φέτος, αντιστρέφοντας την πρόοδο δεκαετιών»..
«Δεν έχω δει ποτέ τόσο δραματική αύξηση της φτώχειας αλλά και του πλούτου, ταυτόχρονα, στην ιστορία», είπε ο Λόουσον.
Οι καταναλωτές σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν το αυξανόμενο κόστος της ενέργειας και των τροφίμων, αλλά οι εταιρείες σε αυτούς τους κλάδους και οι ηγέτες τους επωφελούνται από την αύξηση των τιμών, ανέφερε η Oxfam. Οι δισεκατομμυριούχοι μόνο στον τομέα των τροφίμων και των αγροτικών επιχειρήσεων έχουν δει τον συνολικό πλούτο τους να αυξάνεται κατά 382 δισεκατομμύρια δολάρια, ή 45%, τα τελευταία δύο χρόνια. Περίπου 62 δισεκατομμυριούχοι τροφίμων δημιουργήθηκαν από το 2020.
Από την άλλη, η καθαρή περιουσία στους τομείς του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του άνθρακα εκτινάχθηκε κατά 53 δισεκατομμύρια δολάρια, ή 24%, από το 2020.
Σαράντα νέοι δισεκατομμυριούχοι δημιουργήθηκαν εν μέσω πανδημίας στη φαρμακοβιομηχανία, η οποία βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά της Covid-19 και απέσπασε δισεκατομμύρια μέσω δημόσιας χρηματοδότησης.
Ο τομέας της τεχνολογίας επίσης έχει δημιουργήσει πάρα πολλούς δισεκατομμυριούχους, συμπεριλαμβανομένων 7 από τους 10 πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, όπως ο Ιλον Μασκ της Telsa, ο Τζεφ Μπέζος της Amazon και ο Μπιλ Γκέιτς της Microsoft. Αυτοί αύξησαν τον πλούτο τους κατά 436 δισεκατομμύρια δολάρια, στα 934 δισεκατομμύρια δολάρια υπερδιπλασιασμός), τα τελευταία δύο χρόνια.
Για να αντιμετωπίσει την τρομακτική αύξηση της ανισότητας και να βοηθήσει όσους αγωνίζονται με την άνοδο των τιμών, η Oxfam πιέζει τις κυβερνήσεις να φορολογήσουν τους πλούσιους και τις εταιρείες. Ζητεί προσωρινό φόρο 90% στα υπερκέρδη των εταιρειών, καθώς και εφάπαξ φόρο επί της περιουσίας των δισεκατομμυριούχων.
Στην Ελλάδα η αισχροκέρδεια χρειάστηκε 9 μήνες για να αναγνωριστεί ως «υπερέσοδα», κανείς δεν γνωρίζει πόσο ακόμα χρειάζεται για να προσμετρηθεί, αναζητούνται εναγωνίως τρόποι για να απομειωθεί το ύψος της, ενώ συνεχίζει ακάθεκτη να χαρατσώνει νοικοκυριά και επιχειρήσεις.